|
loading...|
|
Te Waka Maori o Ahuriri 1863-1871: Volume 3, Number 65. 09 December 1865 |
pp
Commentary|
|
1 1 |
▲back to top |
TE
WAKA MAORI O AHURIRI
"KO TE TIKA, KO TE PONO, KO TE AROHA. "
No. 65. ] NEPIA, HATAREI, TIHEMA 9, 1865. [VoL. III.
HE KUPU ATU ENEI KI NGA HOA TUHI
MAI.
TE mea i kore ai e puta te nuipepa nei i te wiki
kua hori he mate no te Karini te Kai Whaka-
maori; tetahi he raruraru ki nga mahi huhua o
roto o te Kooti Whakawa.
Tenei kua homai o Tatana nga moni te 10s. mo
te nuipepa i a Hape o Turanga mo tenei tau.
Kaore e o tona reta.
Tenei te 5s. a Matene Ruta o Rangiwhakaoma;
te 10s. hoki a Taituha Pipimoho kua tae mai.
TENEI ka korerotia ki raro iho nga mahi o
Turanga—te hinganga o te Hau Hau,
te omanga ki te puihi. Te titiro
ratou ki era o ratou ka mate i Opotiki, i
Waiapu hoki, ka ata noho pea i tona kai-
nga kia ora ai. Kauaka hoki—tohe tonu
ana ki te mate. E ki atu ana ekore e puta
ta ratou ritenga kohuru, kaore hoki e wha-
karongo. Tena pea ratou nga morehu kai
te ki e koa ana matou ki to ratou matene.
Kaore ra, kai te pouri matou. Kei hea
koia te ngakau tika e koa ana ki te mamae
o te tangata, engari he hanga aroha ia.
Otira na ratou ano i kohuru i a ratou, i a
ratou wahine, i a ratou tamariki hoki, ka
pouarutia, ka panitia nei. Mea noa atu te
Makarini ki a ratou kia noho pai ratou kia
whakarongo ki te korero—kawe noa, kawe
noa, kaore hoki. Ka pouri tera a te Ma-
karini ki ta ratou mahi e muru ana i nga
taonga a nga pakeha, a nga maori Kawa-
natanga hoki, katahi ka tukua te kai whiu
mo ratou. Ekore hoki ia (a te Makarini)
e pai kia noho noa ka titiro noa ki ona ta-
ngata ata noho e hangakinotia ana e te
iwi kohuru. Koia ai i tahuri ai ki te wha-
kaora i tona nuinga. Ko tenei ka whaka-
mihi atu matou ki nga iwi maori e noho
ana i runga i te tika; nga iwi i uru ki ru-
nga ki a matou ki te pehi i te kino, ki te
hapai i te pai, ki te whakarite i nga tika-
nga e tika ai nga iwi katoa o te motu—ara
ia, nga tikanga o te Atua tika.
Ko o matou hoa ena ko te Mokena
ratou ko ona tangata; ko Henare Potae
ratou ko ona tangata; ko nga tangata o
Tuparoa. Ko etahi o nga tangata o Tu-
ranga ano hoki i te taha Kawana ano.
Otira tenei ano te korero kei raro iho nei o
te toa o tena iwi, o tena iwi.
TURANGA.
I TERA nuipepa o te 18 o Noema korerotia
ana e matou waiho atu e te Makarini e
haere ana te tana o te taha Kuini—nga
pakeha me nga maori—ki te riri ki nga pa
Hau Hau ki uta. No muri iho ka tao
mai te rongo o to ratou mahi—koia tenei.
No te 16 o Noema ku haere atu te ope
Kuini noho iho ana ki Hui Otoa. No te
aonga ake ka whakatika ka haere ano ka
tae ki Waerengaahika. No te tatanga atu
ki nga taiepa o te Pihopa ka huaki mai te
pupuhi a nga kokiri a te Hau Hau. Te
whakahokinga a te kokiri a te pakeha ki
hai i roa ka whati te Mau Hau ki roto ki
tona pa. Rokohanga utu e te ope Kuini
kua pakaru katoa nga whare o te Pihopa i
te Hau Hau, kua pau katoa—ko tona
whare nohoanga anake i mahue. Engari
ko nga taonga katoa o roto kua hanga
kinotia—nga karaihe kua wahia, nga puka-
puka kua haea kua makaia ki te whenua
takoto ai, a me kore ano te hohoro atu o
te ope Kawana kua wera ano i te ahi.
Heoi, noho iho ana to ope Kuini i waho
mai o te pa—me te pupuhi mai tera, me te
pupuhi atu tenei, a ahiahi noa. Katahi
ki keria etahi parepare hei nohoanga mo
ratou. Ko te Wirihana me ona hoia pake-
ha, me nga maori o Tuparoa i tetahi taha o
pakeha. anake; ko nga turapa me etahi
te taha ki muri o te pa i kore ai he tangata
taonga o taua kainga nana i kohikohi mai
ki runga ki toua terei. No te kitenga mai
i te ope e haere atu ana ka powhiritia
ki tona potae; he mahara no etahi o nga
pakeha e haere ana i mua he Hau Hau
taua tangata, katahi ka puhia. Kaore i
tu, engari i pukaru i te mata etahi o nga
hanga i runga i tona terei.
No te Ra Horoi te 18 o nga ra ka riri
tonu, pupuhi tonu ahiahi noa. I waenga-
nui ra ka tonoa e te Pereiha etahi o nga
maori Kuini o Turanga hei hoa mo te
Wirihana ratou ko ona hoia i totahi taha o
te pa. Kaore i tae atu taua hunga. I te
ahiahi ka tae ako te ope Hau Hau hei
awhina i nga mea o ro pa. Haere ake
taua ope tupono ki te taha o te pa i a te
Wirihana ma. Mahara ana te Wiri-
hana ki taua ope ko te kai awhina
tenei i a ia. Na te mea ka huaki te pu-
puhi ki a ia, aue ! he Hau Hau ia ! Puta
ana mai hoki era i ro pa pupuhi ai, na muia
ana te Wirihana ratou ko ona hoia i te
tokomaha. Rokohanga mai e taua ope e
ngenge ana te pakeha i te mahinga ki te
keri i nga parepare, kaore ano hoki i oti.
Ka kitea te toa o te pakeha i konei. E30
|
|
2 2 |
▲back to top |
54 TE WAKA MAORI O AHURIRI.
tonu ratou, toko 3 tonu nga maori Kuini;
ko te Hau Hau rahi ake i te 100. Ka
whakahautia e te Wirihana ona tangata,
katahi ka pokaia ma waenganui tonu o te
Hau Hau he ara mo ratou. Nga mea mate
rawa o te Hau Hau i konei toko 8,
nga taotu 13. Nga mea mate rawa
o te Pakeha toko 5, nga tatou toko 6.
Kotahi hoki te maori Kuini o Turanga i tu
a kiko ko Anaru te ingoa—he tu kino.
Toko 2 o te Hau Hau i mate i te ringa
tonu o te Wirihana. Te aonga ake, te Ra-
tapu, ka kitea te whakaaro kohuru o te
Hau Hau. I te takiwa o te Parakuihi ka
whakaputa mai nga matua e toru i te pa—
hui katoa nga tangata e 200. Haere tonu
mai anga ana mai ki te pakeha, me ta ratou
kara ma. E mea ana kia tata rawa mai ka
huaki ta ratou pupuhi. Otira kaore i ware
te whakaaro. Me he pai ekore e pena te
nui o te tangata, mau pu anake—engari
kia te kau tangata e haere mai, kati. Ka-
tahi ka puhia, heoi ka riri i konei, tetahi,
tetahi, i te wahi watea—kaore he parepare,
kaore he aha. Kaore i roa kua mate o te
Hau Hau e ono te kau ma rua—nga taotu
e korerotia ana e 70, whati ana te nuinga
ki ro pa. Kotahi tonu o te pakeha i tu i
taua riringa—i tu i te waewae. Riri tonu
i tetahi ra. No te 22 o Noema ka whaka-
mutua e te Hau Hau tona riri, ka tukua
mai te pa ki te taha Kuini. E korerotia
ana nga tangata i riro mai e rua rau; nga
pu 120, me nga paura. Ko te pa kua tu-
kitukia. Ko te haunga i roto i taua pa, he
nui te haunga no nga mea mate, no nga
taotu.
Ka nui te toa e korerotia ana o nga
tangata o Tuparoa, o te Mokena, o Henare
Potae—ka nui ano te toa ki te riri, ki te
mahi tahi i nga pakeha ki te keri parepare,
ki te mahi i nga mahi katoa,
Ko nga tangata enei i mate.
No Taitanga Mahaki,
Riria Pura, Hami Parehe,
Wi Rangitarewa, Te Korewa,
Kaperaniko Tuku Paka,
Te Manihera.
No Ngatai, ko Renata te Pu.
No Hauwiti,
Wi Mahau, Kereopa te Neke, taotu,
Tamati Tawaha, Hone Toke,
Hirini Ru, Hohaia Tutapu,
Pirihira Kone Kone.
No te Whanau a Rua enei
Potiki, Apirana te Ke,
Hone Tikitiki, Te Kuia,
Peti Mokene, Hami Hamo.
No Rongowhakaata
Poihipi Whakairo, Renata Matete,
Wi Mahurangi, Wi Patara Whanga
Okeno,
Hare Maranga, Riki Haata,
Tuku Wene, Wi Tiwhatiwha,
Kohua, Hori Taukari o Ngatihikairo.
Aporo te Oikau, Hone,
Erueti Hangarau, Tamati te Wharau.
Wi Hema. Wi Tahaka,
Piripi Kainoke.
Nga taotu kino rawa.
Piripi Hikatangata, Hohua Tohi,
Paratene Tahaumurua, Ropata Ka-
powai,
Raniera Konohiherea, Tamati Toko-
rangi,
Naera Tutapu Ariki, te Kooro Hama,
Maaka te Kangitautuna, Teira Ta-
kinga,
Matenga Ruta Taheke, Heruriki,
Hirini Taiahuahu.
No te Matea
Tamati Tupuna, mate rawa.
Wikiriwhi, taotu.
Te Whanau a Kai.
Matenga Ruta Kerekere
Paratene Kanohi Poto, Mate rawa
Otene te Whare, enei.
Wiremu Harua, }
Hori Parekowhai )
Ihaka Tuturi, taotu.
HE WAIATA WHAKAPAI
Mo TE MAKARINI NA TE RUNANGA o WAIAPU.
Hangai rawa atu
Taku nei titiro
Ki Nepia ara ia,
Rehurehu ana mai i.
Kai roto mai e Ma a
Te tangata Ture pai e i;
Mo te taotu o te iwi te wo
Awhaina wa te Kuini i, i, e.
Whakarongo ki te tima wa.
E haruru i waho ra e;
He tuki waihoe ra
Na hau nei e Ma.
Ka hangai ki te rae
Ki Kaimoho ra ia e.
U whakarauiri ki wi
Tuparoa nei i, i, e, i,
No Karuai rawa a
Te maunga Meremere, i;
Tu tapu nei au ko wo
Te Ture hou nei, i.
He mahi ko ua mahue e
Ka wareware i a hau e, i.
No muri nei hoki ra ka wa,
Hokia hai mahi i, e, i.
Ko PITIERA, pakeha ruri whenua i Nepia
nei, kua whakaritea e te Kahana hei kai
ruri i nga whenua i runga i te ritenga o te
" Kooti Whakawa mo nga whenua maori. "
Wairoa, Tihema 2, 1865.
KI A TE KAI TUHI o TE WAKA MAORI.
E hoa ma, ko nga korero o tenei kainga
ko te Hau Hau kua oma kai roto o te
Wairoa kai te Reinga. Ko etahi kua huri
mai ki te taha Kawana. Ko te heke mai o
Turanga kua oma atu ano ki te puihi. Me
mea ka noho tonu taua iwi i konei kua ara
te whawhai ki konei; engari e tatari atu
na au ki a te Makarini kia tae mai. Ko
nga Kawana maori kua hui mai ki toku pa
ki te Hatepe, o Mohaka puta noa ki te
Rawhiti, e toru rau e rima te kau hoia
maori hei hatepe i te Hau Hau.
Na PITIERA Koru.
|
|
3 3 |
▲back to top |
TE WAKA MAORI O AHURIRI. 55
Nepia, 25 Nowema, 1865.
KI TE KAI TUHI O TE WAKA MAORI, ——
E hoa, tukua tenei reta aku ki te Nui-
pepa kia rongo ai nga iwi e tohe nei ano ki
te Hau Hau.
E hoa ma e nga iwi katoa e tohe nei ki
te Hau Hau. Kua rongo pea koutou ki
te Hau Hau o Waiapu kua hinga. Ko te
Wiwini he tino poropiti ia no Taranaki, he
iramutu ki a te Ua; a he mea ata tono mai
na te Ua hei Pooti mo Turanga, hei mau
mai hoki i te panepane pakeha i kohurutia
kinotia e ia e te Ua—a homai ana ki a
Hirini te Kani. Kua mate taua tangata a
te Wiwini ki Waiapu, me te Waoo, me te
Kepa, me etahi atu. A, ko Kaikapo tenei
kei te Whare Herehere i Nepia nei, me te-
tahi tangata atu no Whakatane—i kai tenei
i nga toto o te Wakana. Kua mutu te
Hau Hau o Waiapu, kua hinga katoa hoki
ratou.
Kua puta nei te whawhai ki Turanga,
kua hinga ano te Hau Hau o Turanga, kua
hereheretia te tokomaha.
Na, e hoa ma e nga iwi katoa e Hau
Hau ana, kati te whakaputa pera me Nga-
tiporou; me Rongowhakaata. Na kua
kite enei iwi i te raru, kua ngaro rawa ra-
tou—a ko nga mea i ora kua hereheretia.
E hoa mu, tatou koa ka ata whakaaro;
inahoki kua homai e te Atua nui o te Rangi
nga mohiotanga, me nga matauranga maha
ki te tangata. He kanohi to te tangata, he
mea ata whakarite e te Atua he matauranga
mo te kanohi. I whakanohoia ano hoki e
te Atua he matauranga mo te taringa o te
tangata, he mohiotanga hoki mo te ihu, mo
te waha. Te mohiotanga mo te kanohi hei
titiro ki te pai o te mea; a ki te pai katahi
ka tino hiahiatia e te ngakau, a ki te
kino ki tanu titiro atu, ekore e hiahiatia
e te ngakau. Me te taringa hoki; ki te
rongona te kupu pai ka hari te ngakau; ki
te rongona te kupu kino ka pouri tona
ngakau. Ki te haunga te kai ki te ihu
ka tuhaina te huare ki waho o tona waha;
ki te kakara ka horomia te huare ki roto.
Ki te kawa ano hoki te kai ki te waha ka
puhaina ki waho; a ki te reka ka horomia
ano ki roto o te puku. Na e hoa ma, kai
runga katoa i a tatou enei mohiotanga.
Heoi me whakaaro koutou nga iwi Hau
Hau i te motu nei ku whakarere i tena
karakia kino, kei penei me nga iwi katoa
kua ngaro nei. He nui ano to ratou wha-
kaputa, te tukunga iho pae ana te huka i te
waha—ano he kau kahekahe. Ekore ano
hoki nga morehu o Ngatiporou e ki a muri
ake nei no matou, no te taha Kawanatanga
—Maori, Pakeha—te whawhai ki a ratou.
Kao ! Engari ka whakatauaki ratou i tenei
whakatauki; —" E ! e tama, Ngatiporou, i
te ngaro te mate rapa. E ki ana ra ia ko
Hineirapa e ringa nei, e ringa nei!" Ina-
hoki kua tae ratou ki Waikato whawhai ai
ki te Pakeha; te tangohanga mai a te Pa-
keha ko ratou putu tunu atu ki Tauranga
Muri iho ka tikina e ratou he atua toa mo
ratou, katahi ka tino raru rawa ratou—te
tukunga iho putu ana me be wheke.
Na, e hua maata whakaarohia enei kupu.
Whakarerea atu te Atua tahupera na; e
uru ki roto ki te maru o te Kuini, ki nga
mahi pai hoki o te Ture. Hoki atu ki to
tatou Matua kotahi i te Rangi; ki tana
tamaiti hoki ki to tatou Ariki ki a Ihu
Karaiti; ki te Wairua Tapu hoki ki to ta-
tau kai whakamarie, E uru hoki ki nga
mahi pai katoa o te Whakapono. Me tohe
hoki tatou ki te inoi kia tukua mai e Ia
he ngakau Ripeneta pono ki a tatou.
Whakarongo e te iwi; a, ma te Atua
tatou tahi e tiaki.
Na to koutou hoa aroha,
Na MOHI TUREI.
o Waiapu.
I tuhia ki Nepia.
Turanganui, Nowema, 1865.
E taku hoa aroha e te Makarini, tena
koe; me Mohi hoki.
Tenei te raru i waiho, nei e koe kua nui
haere, kua whawhai ki Waerengaahika.
No te 17 o nga ra ka timata te riri, ao noa
te ra. Riri tonu i te Hatarei i te 19 o nga
ra. Ka rua nga ra e whawhai ana, ka hi-
nga o te Hau Hau 19, ka hinga o te Ka-
wanatanga tokotoru. I te po o te ra
Horoi e oho ake nei ko te Ratapu ka hui-
hui a Rongowhakaata, a Taitangapeka, te
Whanauakai, ki te riri ki Waerengaahika
ki te awhina i era o ratou, o te Hau Hau.
Ko te whakaaro o te Kawanatanga kaore o
ratou hiahia kia riri ratou i te Ratapu—na
te Hau Hau i huaki ki a ratou i te Ra-
tapu. Puta mai nga kokiri a te Hau Hau
e toru. Matakitaki ana te Kawanatanga.
Te whakatikanga atu o te Kawanatanga ka
puhia. Anana ! napinapi ana ! Ki hai i
roa kua mutu. Ko te rite ia me te maonga
marangai. Putu ana a Rongowhakaata i
runga i te tahua; urunga atu, urunga mai
—te turakanga a te mini raiwhara ki raro.
Kotahi kokiri u te Hau Hau kaore i tata
mai; puta kau mai i te; ngutu o te pa,
whati tonu atu. Huihuia nga tupapaku o
te Hau Hau e 54; o te taha Kawana i
mate rawa toko 8—tokorima o nga pakeha,
tokotoru e nga maori. Tokorua nga po-
ropiti o te Hau Hau ka mate anake—
kaore i tangi te pu a nga poropiti ka mate
rawa. Kei te Manei ka rongopaitia kia
puta mai te Hau Hau ki waho kia nehua
o ratou tupapaku ki waho o to ratou pa,
kia oti te nehu nga tupapaku katahi ka
riri ai. Kei a koe te whakaaro kia hoki
mai kia kite i te iwi. Ki te pai ia te
Ariki ka puta mai koe.
Hei kona ra ma te Ariki tatou e tiaki i
enei ra.
Na to hoa aroha
Na HARE TAWHA.
Nga Motu, Nowema, 1865.
KI A TE KAI TUHl O TE WAKA MAORI.
E hoa ma e nga rangatira o tenei motu.
Kua tae mai te nuipepa o te mate ki Wai-
apu, ki Opotiki. E hoa ma kia rongo mai
koutou ko taua mahi he mahi tinihanga. Na,
kua mate koutou i runga i taua mahi tini-
hanga o te Hau Hau. Kia rongo mai
koutou, e nga iwi, he horihori: he takahi i
te rongo pai, i te Ture o te Kuini. Tenei
etahi o Waikato kua tae mai ki Taranaki, e
|
|
4 4 |
▲back to top |
56 TE WAKA MAORI O AHURIRI.
ki ana i haere mai ratou ki te tiki Atua
mai hei hari mo ratou. Ka mea atu toku
kupu; " kaore he Atua ke atu i raro o te
rangi. Ko Ihu Karaiti te tamaiti o te
Atua. I mate ia mo te ao katoa. " Na,
ki te haere atu he tira o te Hau Hau ki a
koutou, peia atu; kaua e tukua atu hei
kawe mate atu mo koutou. Na, kua
rongo au ki te mahi tinihanga a Taranaki.
I mea atu au kia houhia ki te rongo; ka
mea mai ma te Atua Pai Marire te kupu
mo te houhou rongo. Ka mea atu au;
"ma te Kawana te kupu houhou rongo i
te whenua, ma te Atua e whakamana. "
Na, kua mate tenei motu i runga i te tini-
hanga, i te whakatete ki te pakeha. Kua
kite au i a te Ua Haumene; kua korero
maua; kua ki mai e hara i a ia nga mahi
kino; kaore he pakeha i mate i tona ringa-
ringa; heoti ano tana ko tonu mate pore-
warewa—ka whakaae au ki tana kupu.
Taku taenga ki Taranaki i Aperira 18, ka
tae au ki te kainga o Wiremu Kingi Mutu-
katea, te tino rangatira o Taranaki; kaore
taua karakia tinihanga nei i reira. Ka ki
mai a Wiremu ki au kaore ia i pai ki taua
mahi. Tohe noa kia tu he niu ki tona
kainga, kaore ia i pai. Na kua mate hoki
matou: ara, Taranaki, Ngatiruanui, Puke-
tapu, te Atiwa i runga i taua mahi tiniha-
nga. Waiho ana taua mahi hei taki tapa-
hanga i nga mahunga pakeha, hei taiaroa,
hei puha. Koia au i mea ai, —" kaua e
tukua atu taua mahi. "
Na TAMATI KAWE ORA.
Kei Oeo nei e noho ana a te Ua Hau-
mene—kaore ia i te haere ki nga kainga e
whawhai nei.
E RIMA PAUNA HEI UTU.
KUA HAERE KE atu i tetahi kainga i Rua-
taniwha i tera tau, am i a Tihema 1864
tetahi hoiho uwha, he whero, he tangi ma kai te
rae, he penei te parani 3 kei te pakihiwi maui.
E maharatia ana kai te taha ki runga o te parae
ki Ruataniwha e haere ana inaianei.
Ko te tangata mana e kawe rant taua hoiho ki a
Arikihanara Karaati i Ruataniwha ka utua ki aua
moni i runga ako nei.
E RUA PAUNA HEI UTU
KUA HAERE KE atu i Waipureku i te
taha ki te Pakiaka tetahi HOIHO
UWHA; te ahua he tu a whero, he mea wha-
kauru ki te pouri o roto; te parani he penei TS
kei te pakihiwi maui. Ku riro enei moni i runga
ake net ki te tangata mana e kawe mai taua hoiho
ki a te MAHE (Massey) i Waipureku, ki a
PENETI ranei (Bennett) i te Puketapu.
Tihema. 11, 1865.
PANUITANGA.
KO aku hanga i taia atu nei au na ru nga
mai i te kaipuke i a te NEPIA kua pau
tenei te hoko—ekore hoki e loo i te papai o
aua hanga. Ko ienei he taonga hou enei kei au
i tenei takiwa na runga mai i etahi kaipuke
maha; ekore e taea te tatau. Ko taku karanga
ano i mua ra, koia ano tena; ka kore te moni i a
koutou, ahakoa tera, me haere mai ano koutou ki
te matakitaki—tena te rangi e kite ai koutou i te
moni ka hoki mai ki te hoko.
E hiahia ana au ki te hoko taewa; ma te tangata
e whai taewa aua e haere mai ki taku whare,
maku e hoko.
Na te HATANA.
TURANGA TERA HOIHO.
E MEA ana a HOURA, kai hanga tera nei,
ki nga tangata Maori o Heretaunga kia
rongo mai ratou e haere tonu mai ana ki a ia
nga utautanga tera pai o Ingarani mai. He mea
whakarite marire e ia kia hangaia mai ano;
ehara i te mea hanga noa. Ko te ritenga o te
utu e ngaware ana.
Tuitui tonu ia i te mea pakaru, me ka mauria
mai ki a ia.
Heekipiri rori.
He hanga hoko enei kei Tutaekuri.
HE Paraikete—Nga utu 12s tae ki te 18s.
He Tarautete hiwakawaka... 21s
He Tarautete haere hoiho... 20s
He Hate Karaimiana...... 5s tae
ki te 12s
He Hate Puru...... 8s
He Puutu roroa nei...... 15s
He Puutu ano...... 11s
He Kariko, te 10 pene mo te iari
He Katene Kaone, 8 pene me te hawhe mo
te iari
He Hate Katene...... 4s 6d
He Piwhi Puru...... 1s mo
te iari
Ko enei hanga katoa kei Tutaekuri kei te whare o
TARE.
HE HANGA HOU MO TE
HOKO.
TENEI kei au nga Tera wahine, nga Tera tane,
o wha nga pouaka. Ko te utu e iti ana, ko
nga tora e pai rawa ana.
Tena hoki nga Paraikete, nga Koti, nga We-
koti, nga Tarautete, nga Potae, nga Hate, nga
Raka, nga Kete hanga, nga aha noa atu. Haere
mai koutou ki te matakitaki i te whare o
RAWHE,
i Nepia nei.
Nepia. Oketopa 19, 1865.
TENEI TE HANGA!
E RIMA nga pouaka TERA TANE, me nga
TERA WAHINE katahi tou ka tae mai ki
au—e wahia ana e au inaianei ano.
Te utu o te Tera Tane kotahi pauna, te
hau ma rima herengi—haere atu etahi ki runga
ake.
Na RAWHE.
KARANGATIA!
KARANGATIA ! !
TENEI TE HAERE NEI nga kaipuke taonga -
a te HUTANA raua ko te EAWINI i
roto i nga marama katoa. Heoti nei ano te
whare e uta te tika tonu mai ana i Ingarani i te
hanga nei i Paraikete, na reira hoki i iti ai te utu.
Te kau enei takai Paraikete kua tae mai i tenei
takiwa tonu; he whero te ahua, be ma etahi, he
puru etahi—he mahana katoa.
Tenei hoki nga kahu huruhuru, nga kahu
mahana katoa ano hoki, kua tae hou mai hei kahu
HOTOKE. Otira hei mote aha i korerotia ai
tenei whare, te whare kua mohiotia e nga tangata
katoa o Heretaunga.
Haere mai, tirohia nga paraikete.
Na te HUTANA raua ko te EAWINI
WHAKARONGO!!
E MEA ana a WIREMU RAETEPONE,
o Waipawa, ki ona hoa Maori kiu rongo
mai ratou e hokohoko tonu ana ia i te Witi, i te
Poaka, te ahu noa atu hoki a te tangata maori.
Rupeke katoa nga taonga, me nga kai pake-
ha i kei tona whare hanga i Waipawa e tu aua hei
hoko.